Szydełkujemy (9): Koronka filetowa – dodawanie i ujmowanie kratek

Podtytuł dzisiejszej lekcji powinien brzmieć: Z potrzeby chwili. Jedna z czytelniczek bloga dzierga bowiem delikatną filetową zazdrostkę. Jej wątpliwości wzbudził wieńczący wzór charakterystyczny motyw tzw. „ząbków”, wymagający dodawania i ujmowania kratek na końcu lub na początku rzędu. Nie mogąc znaleźć w Internecie odpowiedzi na nurtujące ją pytania, zwróciła się z nimi do mnie. Pomyślałam jednak, że odpowiedź w komentarzu to trochę za mało, a samo zagadnienie może być dobrym tematem na kolejną część mojego szydełkowego kursu.

Pochylmy się więc raz jeszcze nad filetową siatką. Wiele kwadratowych lub prostokątnych wzorów, zwłaszcza firanek i dużych obrusów, wymaga schodkowego wykończenia. Owalne i okrągłe serwety zaś potrzebują kaskadowego zaokrąglenia. W obu przypadkach pożądany efekt osiąga się właśnie za pomocą dodawania lub ujmowania odpowiedniej liczby kratek.

Pusta kratka dodana na początku rzędu

Aby dodać pustą kratkę na początku rzędu, na końcu poprzedniego rzędu wykonujemy trzy oczka łańcuszka, będące podstawą nowej kratki oraz odpowiednio dwa lub trzy oczka łańcuszka, zastępujące pojedynczy lub podwójny (w zależności od tego, jak wysokie kratki robimy) słupek początkowy kolejnego rzędu. Odwracamy robótkę i wykonujemy pustą kratkę zwykłym sposobem, czyli robimy dwa oczka łańcuszka, omijamy dwa oczka wykonanej przed chwilą podstawy i dziergamy odpowiedniej wysokości słupek, wkłuty w główkę ostatniego słupka poprzedniego rzędu.

Kilka pustych kratek dodanych na początku rzędu

Jeśli wykonywany wzór wymaga dodania kilku pustych kratek, postępujemy podobnie, zwiększając odpowiednio liczbę oczek łańcuszka podstawy. Należy przy tym pamiętać, że chociaż każda kratka składa się z czterech oczek, to ostanie jej oczko jest zarazem pierwszym oczkiem kolejnej kratki, więc ilość dodawanych oczek łańcuszka mnożymy przez trzy, a nie przez cztery.

Pełna kratka dodana na początku rzędu

Kilka pełnych kratek dodanych na początku rzędu

W podobny sposób wykonujemy pełną kratkę na początku rzędu, tylko zamiast dwóch oczek łańcuszka po łańcuszku zastępującym pierwszy słupek wykonujemy dwa słupki w dwa oczka dodanej podstawy nowej kratki. Dodając więcej pełnych kratek na początku nowego rzędu dokonujemy niezbędnych obliczeń analogicznie, jak w przypadku dodawania kratek pustych.

Pusta kratka dodana na końcu rzędu

Kilka pustych kratek dodanych na końcu rzędu

Gdy zgodnie z wzorem mamy dodać pustą kratkę na końcu rzędu, po ostatnim słupku wykonujemy dwa oczka łańcuszka, a następnie podwójny lub potrójny słupek, wkłuty w podstawę ostatniego słupka tego rzędu. W zależności od tego, jakimi słupkami wykonujemy całą siatkę, dodawane słupki powinny być większe o jedno nawinięcie nitki na szydełko. By dołączyć kolejne puste kratki na końcu rzędu znów wykonujemy po dwa oczka łańcuszka i odpowiednio powiększony słupek, wkłuty w połowie słupka zamykającego poprzednią kratkę, tyle razy, aż osiągniemy potrzebną liczbę nowych kratek.

Pełna kratka dodana na końcu rzędu

Kilka pełnych kratek dodanych na końcu rzędu

Natomiast wykonanie pełnej kratki na końcu rzędu polega na zrobieniu kolejno trzech odpowiednio powiększonych (podwójnych bądź potrójnych) słupków, przy czym pierwszy wkłuwamy w podstawę ostatniego zwykłego słupka w rzędzie, a każdy kolejny w połowie długości poprzedniego słupka. Jeśli potrzebujemy dodać więcej pełnych kratek na końcu rzędu, w podobny sposób dodajemy kolejne powiększone słupki, aż do osiągnięcia odpowiedniej ilości kratek. Potrzebnych obliczeń dokonujemy analogicznie, jak w przypadku dodawania kratek na początku rzędu.

Jedna kratka ujęta na początku rzędu

Aby robótka nabrała odpowiedniego kształtu, konieczne bywa czasem również ujęcie jednej lub kilku kratek na początku lub na końcu przerabianego rzędu. Aby odjąć kratkę na początku rzędu, zamiast słupków i oczek łańcuszka robimy trzy oczka ścisłe. Czwarte oczko jest zarazem pierwszym oczkiem kolejnej kratki, więc wykonujemy jeszcze jedno oczko ścisłe i dwa (lub odpowiednio więcej) oczka łańcuszka zastępującego pierwszy słupek. Dalej postępujemy według wzoru.

Nie obracamy robótki po zakończeniu poprzedniego rzędu

Przewlekamy nitkę po kolei przez każde oczko kratki

Przeciągamy luźno nitkę przez cztery pętelki

Odwracamy robótkę i robimy pierwszą kratkę nowego rzędu

W przypadku robótek wykonywanych z bardzo cienkich i delikatnych nici można zastosować inny sposób na ujmowanie kratki na początku rzędu. Po zakończeniu poprzedniego rzędu nie odwracamy robótki, ale wykonujemy kolejne oczka w przeciwnym niż zazwyczaj kierunku, czyli „cofając się” w głąb rzędu. Zamiast oczek ścisłych robimy na szydełku cztery pętelki, przewlekając nitkę przez każde oczko ujmowanej kratki. Jeszcze raz nawlekamy nitkę na szydełko i przeciągamy ją przez wszystkie pętelki. Uwaga! Przeciągana nitka powinna być luźna, by wszystkie pętelki nie ściągnęły się w jednym punkcie. Odwracamy robótkę i normalnie wykonujemy kolejne kratki.

Kilka kratek ujętych na początku rzędu

Jeśli potrzebujemy ująć więcej kratek na początku rzędu, liczymy, iloma oczkami ścisłymi musimy je zastąpić, pamiętając, że zawsze ostatnie oczko ostatniej omijanej kratki będzie pierwszym oczkiem kratki, którą mamy już normalnie wykonać.

Jedna kratka ujęta na końcu rzędu

Kilka kratek ujętych na końcu rzędu

Jeszcze prościej przedstawia się sytuacja, gdy mamy ująć kratki na końcu rzędu. Po prostu wykonujemy kolejne kratki aż do miejsca, w którym mamy je opuścić, odwracamy robótkę, następnie dziergamy nowy rząd kratek zgodnie ze wzorem.

Choć powyższe opisy być może brzmią nieco zawile, to jednak sama technika dodawania i ujmowania szydełkowych kratek jest bardzo prosta. Mam nadzieję, że powyższa lekcja przyda się w dziewiarskich zmaganiach i koronka filetowa nie będzie już miała przed Wami żadnych tajemnic.

Aby przypomnieć sobie pozostałe lekcje zajrzyj tutaj:

Szydełkujemy (1): Odrobina teorii

Szydełkujemy (2): Nici, włóczki, szydełka i inne

Szydełkujemy (3): Pierwsze oczka

Szydełkujemy (4): Koronka filetowa

Szydełkujemy (5): Skróty, symbole, opisy, schematy

Szydełkujemy (6): Woda, krochmal i żelazko

Szydełkujemy (7): Na okrągło

Szydełkujemy (8): Proste ćwiczenie

Szydełkujemy (10): Słupek reliefowy

Szydełkujemy (11): Półsłupek reliefowy

Szydełkujemy (12): Ścieg tkany – prosty i efektowny

Jeśli spodobał Ci się ten artykuł, możesz go polubić, skomentować i/lub polecić znajomym. Dziękuję!